Konsulta e parë fillon me vlerësimin e shëndetit të shtatzanës, të historisë mjeksore dhe të kërkimit të faktorëve që mund të venë në rrezik nënën ose zhvillimin e fetusit. Mjeku do pyesë edhe për intervente të ndryshme kirurgjikale në të kaluarën, për mënyrën e jetesës apo për alergji të ndryshme. Objektivat e konsultës së 1-rë janë:

• Vlerësimi i shëndetit të gruas shtatzanë
• Përcatimi i datës së lindjes
• Përcaktimi i planit të vizitave, ekografive dhe analizave sipas secilit rast.
• Përshkrimi i vitaminave apo edhe medikamenteve sipas rastit.

Shpeshtësia e vizitave nuk është diçka fikse dhe e njëjtë për çdo femër shtatzanë. Në rastet kur shtatzania konsiderohet me rrezik të lartë, atëherë edhe konzultat prenatale janë më të shpeshta. Për shumicën e rasteve frekuenca e konsultave prenatale duhet të jetë pak a shumë si më poshtë:

• çdo 4 javë deri në javën 28
• çdo 3 javë nga java 28 deri në javën 36
• çdo javë pas javës 36 deri në lindje.

Ekografia e tremujorit I ndër të tjera ekzaminon:

• Pozicionin e shtatzënisë (d.m.th., brenda apo jashtë uterusit),
• Numrin e embrioneve,
• Praninë e rrahjeve të zemrës,
• Mosha e shtatzënisë (nga dita e parë e ciklit menstrual) etj.

• Java 6 – 8 Ekografia për konfirmimin e shtatzanisë
• Java 11 – 14 Ekografia për Transluçencën nukale (NT) & Bi-Test
• Java 16 – 17 Ekografi për përcaktimin e gjinisë.
• Java 18 – 23 Ekografia Morfologjike
• Java 24 – 34 Ekografia 3D / 4D
• Java 30 – 34 Ekografia Doppler
• Java 37 – 38 Ekografia e fundit.

Zakonisht analizat e Tremujorit I kërkohen pas konfirmimit me ekografi të shtatzanisë. Këtu përfshihen:

• Urinë komplet
• Gjaku komplet (Hemoleukograma)
• Grupi i gjakut + Faktori Rhezus
• Elektroforeza e hemoglobinës (për të parandaluar lindjen e fëmijëve me talasemi).
• Glicemia esëll
• Analizat e tiroides
• Testet infektive (Toksoplazma, CMV, Rubella, HBsAg, HVC, HIV)
• ICT – Indirect Coombs (vetëm në femrat që janë Rhezus negative)

Çdo shtatzani ka një probabilitet të jetë e prekur nga anomali të ndryshme të fetusit (kromozomiale, gjenetike etj). Përmes programeve të depistimit mjekët synojnë të veçojnë nga popullata e grave shtatzana grupin që mbart riskun më të lartë për të qenë e prekur nga një anomali e caktuar. Këtyre shtatzanave screen pozitive ju ofrohet informacioni i detajuar dhe mundësia e diagnozës me anë të procedurave invazive të diagnozës prenatale. Fazat e depistimit prenatal të anomalive fetale:

Java 11 – 14: Në këtë interval mund të kryhet Ekografia për translucencën nukale dhe Bi-testi, ose testi NIPT. Duhet theksuar se ky i fundit arrin një sensitivitet deri në 99% nqs i referohemi sindromës Down.

Java 15 – 18: në këtë interval mund të kryhet edhe Triple Test. Duke qenë se është më pak sensitive, tashmë ky test aplikohet vetëm në rastet kur nuk është kryer asnjë test tjetër.

Për diagnozën prenatale nevojitet ekzaminimi i indeve / qelizave fetale. Kjo mund të arrihet përmes proçedurave invazive nën drejtimin e ekografisë (Amniocenteza, Biopsia e vileve koriale, Kordocenteza) të cilat duhen kryer nga një personel i specializuar në këtë drejtim.

Duhet patur parasysh se ato kryhen vetem ne rastet kur Bi-Testi, Triple Test-i apo NIPT-i dalin me probabilitet te larte rreziku per anomali.

Ekografia morfologjike është një standart që ofrohet edhe në Shqipëri. Për fat të keq një pjesë e shtatzanave janë më tepër kompliante ndaj përcaktimit të seksit përmes ekografisë se sa ndaj ekografisë morfologjike. Vec depistimit të sindromës Down (më e shpeshta kromozomopati), ajo mund të diagnostikojë edhe malformime të tjera fetale.

Zakonisht, analizat e Tremujorit II kryhen në intervalin 24 – 28 javë. Këtu përfshihen:

• Urinë komplet + Urokulturë
• Gjak komplet (Hemoleukograma)
• Kulturë e sekrecioneve vaginale
• Testi i tolerancës ndaj glukozës (OGTT) për depistimin e diabetit gestacional.
• Në raste të veçanta mund të kërkohen edhe analiza të tjera si proteinuria 24h, uricemia etj.

Ekografitë 3-dimensionale (3D) dhe 4-dimensionale (4D) janë bërë gjithnjë e më shumë popullore dhe gjithnjë e më shumë në dispozicion të pacientëve. Me ekografinë 3D, një seri seksionesh 2D rindërtohen në mënyrë dixhitale për të dhënë një pamje sa më reale. Me ekon 4D, dimensioni i shtuar është koha, ndaj duket sikur pamjet 3D lëvizin në kohë reale. Pamjet 3D/4D shfaqen, zakonisht, në ngjyrë të artë në ekranin e ekografisë, duke qenë se kjo është një ngjyrë që shquhet lehtë nga pacientët dhe thekson tiparet e bebes. Në fund të ekzaminimit, çifti pajiset me një CD (kundrejt një pagese simbolike) ku përmbahen fotot / videot e bebit të tyre. Duhet patur parasysh se ekografia 3D /4D nuk është një ekografi emergjence, dhe si e tillë duhet të kryhet gjithnjë me programim.

Zakonisht këto analiza kryhen midis javës 34 – 38. Këtu përfshihen:

• Urinë komplet + Urokulturë
• Gjak komplet (Hemoleukograma)
• Provat hepatike dhe ato renale
• Koagulograma
• Tampon vaginal për depistimin e infeksionit me streptokok ß-hemolitik (strepto test).
• Në raste të veçanta mund të kërkohen edhe analiza të tjera si proteinuria 24h, uricemia etj.

Ekografia e tremujorit III ka për qëllim vlerësimin e mirëqënies fetale (rritja, likidi amniotik, velocimetria Doppler), studimin e placentës (ekostruktura, lokalizimi etj), paraqitjen e fetusit. Gjithashtu ajo kryen edhe një studim anatomik të fetusit (kuptohet jo aq të detahuar sa ekografia morfologjike).

NST është një test i thjeshtë, joinvaziv që kryhet në shtatzënitë mbi 28 javë. Testi quhet “pa stres” sepse gjatë tij nuk ushtrohet asnjë stres mbi fetusin. Testi kryhet duke vendosur një brez në barkun e nënës për të matur rrahjet e zemrës së fetusit dhe një tjetër brez për të matur kontraksionet e mitrës. Lëvizja, rrahjet e zemrës dhe “reagimi” i rrahjeve të zemrës ndaj lëvizjes apo kontraksioneve maten për 20-30 minuta. Një rezultat reaktiv në NST tregon se qarkullimi i gjakut (dhe oksigjenimi) në fetus është i mjaftueshëm. Një rezultat joreaktiv duhet interpretuar në kontekst me ekzaminimet e tjera dhe mund të ndihmojë në marrjen e vendimeve nga ana e mjekut obstetër.

Konsultat në Trem III përfshijnë

• Ekografinë fetale për të vlerësuar rritjen fetale, sasinë e likidit amniotik dhe paraqitjen e bebit
• Matjen e tensionit arterial
• Rishikimin e analizave të Trem III
• Kryerjen e NST
• Vizitën gjinekologjike për të vlerësuar mënyrën e lindjes